Op 17 november 2019 zal het 29ste  wereld congres van de YWCA plaatsvinden in Johannesburg (Zuid-Afrika). De YWCA Nederland zal tijdens dit congres vertegenwoordigd worden door Jeannette van Dongen (voorzitter bestuur), Dieke Hengelaar (delegatieleider World council 2019) en Khaoula el Ahmadi (bestuurslid). Afgelopen maanden zijn we met behulp van Messalina en Wieske Verwegen hard aan de slag geweest met het voorbereiden als delegatie op de World Council.

De website voor de 29ste World Council, www.worldywcacouncil.org, is online. Nog minder dan 50 dagen en we staan in Zuid Afrika. Om een gevoel te krijgen bij alles wat in de voorbereidingen wordt gedaan en alles wat we gaan doen tijdens de Council is deze website echt een aanrader.

Ik zal een aantal interessante feitjes voor jullie opnoemen:

  • Er worden tussen de 300 en 500 deelnemers aan het ccongres verwacht.
  • Het thema voor deze Council is “Young Women Transforming Power Structures for Gender Equality.” De Nederlandse delegatie hoopt aan dit thema een bijdrage te leveren door ons te focussen op economische empowerment van vrouwen en op geode communicatie in leiderschapsfuncties.
  • Op 18 oktober is er een digitale bijeenkomst als voorbereiding op de Council om de focus van onze delegaties alvast te kunnen delen. Dieke zal hieraan deelnemen.

En er is nog veel meer op de website te vinden! Wat ik nog niet genoemd heb, zijn bijvoorbeeld de voorgestelde amendementen op de World YWCA Constitution. Nederland heeft twee voorstellen voorgesteld gericht op het verbreden van de constitutie om vrouwen van alle geloven te verwelkomen bij onze organisatie. De christelijke waarden en geloof waar onze organisatie op gestoeld en opgericht is zijn voor ons erg belangrijk, maar wij vinden dat daarbij van belang dat het duidelijk is dat de organisatie zich richt op alle vrouwen in de wereld en daarbij geen differentiatie gebaseerd op geloof maakt. We hopen erg dat dit door de andere YWCA’s ook ondersteunt wordt.

Daarnaast zijn we afgelopen maand als delegatie ook bezig geweest met voorbereidingen. We zijn in september gevraagd door de World YWCA om feedback te geven op het Ways of Working and Procedures document voor de Council. Dit komt omdat we na het congres van 2015 een aantal voorstellen hebben gedaan om de vergaderingen meer gestructureerd te laten verlopen. Dit had de World YWCA verwerkt in dit document. Onze groep heeft het document gelezen en voorzien van feedback. We waren algeheel tevreden dat er een meer professionele aanpak wordt voorgesteld voor het aankomende congres. Dieke heeft al onze feedback verzameld en met Caterina van de World YWCA en Andrea van de World Board een skype-bijeenkomst gehad om dit te bespreken. Zij waren erg blij met onze feedback en vroegen of we vaker bereid waren om feedback te geven. Daar hebben we natuurlijk ja op geantwoord.

Zoals je kunt lezen zitten we niet stil. We vinden het erg leuk om dit voor te bereiden, maar het kost ook zeker de nodige energie en aandacht allemaal voor het hogere doel om echt iets bij te dragen tijdens de Council. We willen jullie ook vragen om een bijdrage te geven om ons te ondersteunen. Het ophalen van sponsorgeld is niet makkelijk geweest dit jaar. Om jullie hiervoor gelegenheid te geven hebben we onze doelen en ambities verder toegelicht in een brief die al naar jullie verstuurd is of spoedig zal volgen.

We vinden het leuk om jullie reacties te horen/lezen, dus schroom niet om ons te mailen via de delegatieleider Dieke. Je kunt haar bereiken via dieke_hengelaar@hotmail.com.

Volgende maand volgt er weer een nieuwe update.

Met een hartelijke groet, namens de delegatie YWCA Nederland,

Dieke Hengelaar

Op 7 november 2020 bestaat de YWCA Nederland 100 jaar, en dat moet natuurlijk groot gevierd worden. Voor dit 100-jarig bestaan hebben we binnen de YWCA Nederland een aparte feestcommissie opgericht die zich bezig zal houden met festiviteiten rondom dit jubileum. De feestcommissie bestaat uit 8 enthousiastelingen die leuke ideeën samen tot realiteit brengen. De aftrap van het jubileum zal tijdens de GoldenGirl plaatsvinden en zal ongeveer een jaar lang duren.

Lees meer over de activiteiten op onze website via onderstaande link. Ben je geïnteresseerd om mee te helpen als vrijwilliger? Klik dan ook op de link voor meer informatie.

Op de planning staan de volgende activiteiten:

  • Een uitgebreide GoldenGirl uitreiking met hopelijk een speciale gast
  • Een YWCA magazine met terugblikken op gebeurtenissen die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden en andere leuke stukken!
  • Een filmfestival
  • Een tentoonstelling
  • Een Lagerhuisdebat

De details houden we voor nu nog even binnen de commissie maar zullen gauw bekend worden gemaakt zodra het hele programma af is.

Ons voornaamste doel is om samen met onze leden (en niet leden) terug te kijken naar de afgelopen 100 jaar en samen vooruit te kijken naar de toekomst. In 100 jaar is veel veranderd en bereikt en daar willen we graag bij stil staan. We hopen zoveel mogelijk oude en nieuw-leden te bereiken en bij elkaar te brengen en ze betrokken te laten voelen bij de YWCA. Maar het allerbelangrijkste is dat we feest vieren, want 100 jaar bestaan is een mijlpaal wat niet snel vergeten mag worden!

Voor de geïnteresseerde lezers of potentiele vrijwilligers, contact opnemen met de voorzitter van de commissie:

Khaoula el Ahmadi
Whatsapp 0634408437
Mail: khaoulaelahmadi@hotmail.com

Op 17 november 2019 zal het 29ste wereld congres van de YWCA plaatsvinden in Johannesburg (Zuid-Afrika). De YWCA Nederland zal tijdens dit congres vertegenwoordigd worden door Jeannette van Dongen (voorzitter bestuur), Dieke Hengelaar (voorzitter World council 2019 commissie) en Khaoula el Ahmadi (bestuurslid). Afgelopen maanden zijn we met behulp van Messalina en Wieske hard aan de slag geweest met het voorbereiden op de delegatie.

Afgelopen bijeenkomsten hebben we vooral rollen verdeeld en stukken die vanuit de World YWCA zijn gestuurd doorgenomen. Een van de onderwerpen waar we veel over hebben nagedacht is de workshops. Wil je hier meer over weten? Lees onze update op de website.

In zuid Afrika zullen we namens de YWCA Nederland twee workshops geven:

  • Skills-building workshop on boardroom dynamics and communication
  • Thematic workshop on the Economic Status of Women

De workshop over Skills-building on boardroom dynamics and communication zal een interactieve workshop worden die ziet op de dynamiek binnen een bestuur en hoe het beste gecommuniceerd kan worden met elkaar. Er zal als er vraag naar is ook aandacht worden besteed aan conflicten en hoe het bestuur zowel van binnen als van buitenaf word beinvloed. Centraal staat het vertrouwen in elkaar binnen een bestuur. De workshop is nog niet uitgewerkt maar daar zijn we mee bezig. Het doel is om beter te leren communiceren met elkaar binnen een bestuur en om efficiënter met elkaar te kunnen werken.

De tweede workshop Thematic workshop on the Economic Status of Women gaat over de posiitie van vrouwen in de wereld op economisch vlak. Het doel van deze workshop is om bewustwording te creëren en de economische status van vrouwen wereldwijd te verbeteren. Ook aan deze workshop wordt hard gewerkt.

Er staan voor de komende periode nog een aantal vergaderingen ingepland om de zaken af te ronden.

Geschreven door: Khaoula el Ahmadi

“Broodje bal? La me nie lache, ik vreet dah nie” schatert Jojanneke. Ik ken haar niet, maar raak met haar in gesprek in een overvolle treincoupé. Door een onverwachtse kromming in de rails belandde ze bijna bij mij op schoot. Tierend en gierend bood ze haar excuses aan en nestelde zich naast me, waarna ze me opgelucht aankeek.

“Ik ben vrachtwagenchauffeur”
“Ik ga dus echt nooit met de trein hè”, zegt ze met opengesperde ogen. “Ah, ik normaal ook niet zo vaak, maar vanwege nalatige CBR-administratie heb ik al maanden geen rijbewijs”, verklaar ik openhartig. Jojanneke werpt me een begripvolle blik toe. Collega’s van haar zitten ook al maanden thuis omdat hun rijpas verlengd moet worden. “Wat doe je dan voor werk?” vraag ik met een vaag vermoeden. “Ik ben vrachtwagenchauffeur”, vertelt ze trots.

De ballen van Jojanneke
“Stoer wijf”, denk ik als eerste. “Kun je het uithouden in zo’n mannenwereld?” Jojanneke moet hard lachen. Ze heeft zo’n lach waarbij je automatisch hard gaat meelachen, omdat je dan moet lachen om haar lachen. Ik krijg een amicale stomp tegen m’n schouder. “Aaaah joh, mannenwereld, man, vrouw, we zijn allemaal beesten nietwaar?!”, ze proest het uit. We maken grapjes over de Dierenbescherming, want ja, daar werk ik en ook ik kom beesten tegen. Redacteur, vrachtwagenchauffeur één pot nat. “Weet je, het gaat helemaal niet om geslacht, je moet plezier in je werk hebben”, drukt ze me op het hart. “Ik zit misschien tussen balvretende collega’s, maar ik heb ook ballen hoor!” En weer komt ze met een salvo van hahaha’s, waarbij ik wéér flink hard meelach. Niet alleen vanwege haar aanstekelijke lach en haar talent om zowel lomp als charmant te zijn, maar ook omdat ik vind dat ze gelijk heeft.

Vegetariër op de wagen
Als een bliksemslag bij heldere hemel stopt ze met lachen en verandert de blik in haar ogen. “Weet je waar ik tegenaan loop?” zegt ze. Ik kijk haar vragend aan. Ze laat een dramatische stilte vallen, bomen, sloten en koeien flitsen aan ons voorbij. “Niet dat ik als vrouw op de wagen zit, maar dat ik als vegetariër vrachtwagenchauffeur ben.” Ze zucht. Tegen ‘domme truckershumor’ is ze wel bestand en een seksistisch geintje hier en daar negeert ze zonder moeite, maar grappen over vlees eten maken haar intens verdrietig. Vanwege m’n werk ziet ze in mij een lotgenoot en stort ze haar hart uit over walgelijke misstanden in de vee-industrie. Ik weet er alles van en baal met haar mee.

Balen op het tankstation
Ondanks het serieuze onderwerp begin ik onmiddellijk van haar te houden. Van deze goedlachse, stralende tomaatrood geverfde dame die haar dagen slijt op een tientonner en die al haar collega’s (en vreemde treinreizigers) moeiteloos om haar vingers windt en die hoe dan ook opkomt voor dieren. “Dan kommie op het tankstation, denk je, koppie koffie, broodje en weer door, zie je alleen maar van die vieze ballen en saucijzenbroodjes!” Ze fluistert me toe dat ze wel wat overdrijft, want je kunt best een broodje kaas krijgen, maar waar ze eigenlijk naar verlangt… “een vegetarisch broodje bal… en o ja minder files.”

Dag Jojanneke
De trein minder vaart, het eindpunt nadert. Jojanneke ritst nerveus haar jas dicht en staat veel te vroeg op om naar de deuren te gaan. Net zo bombastisch als ze binnenkwam, verdwijnt ze ook weer door de tussendeurtjes, die onhandig dichtklappen als ze er net doorheen wil gaan. Even twijfel ik of ik ook op zal staan, om nog eventjes door te kwebbelen. Ze intrigeert me, maar de halve coupé lijkt zich voor te bereiden op een polonaise, het gangpad vult zich met ledematen, mouwen en broekspijpen. In de verte hoor ik Jojanneke schaterlachen. Haar lach versmelt geleidelijk in de oerkreten en junglegeluiden van het stationsleven. Ik ga met een goed gevoel naar huis. Broodje vegabal, hmmm, geen slecht idee…

Marlijn de Jager

De YWCA Meet Up ‘Beeldvorming over vrouwen’ resulteerde in een boeiende avond met senior onderzoeker bij Atria (kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis) Willemijn Krebbekx. Sexting, naaktfoto’s die rondgaan op middelbare scholen en intieme gesprekken op social media. Hoe moeten jongeren daarmee omgaan? Moet het verboden worden? Of moeten jongeren gewoonweg wat voorzichtiger zijn?

Sexting onder scholieren
Willemijn Krebbekx deed bij vier middelbare scholen antropologisch veldwerkonderzoek op het gebied van seksueel getinte berichten en afbeeldingen die jongeren naar elkaar sturen op hun telefoon of via social media. In eerste instantie gingen er bij mij alarmbellen rinkelen. Een meisje van 15 (minderjarig!) dat door de hele school naakt gezien wordt op de telefoon, door iemand die haar intieme foto klakkeloos deelt met klasgenootjes. Dat klinkt traumatisch en schrijnend. Dat is het ook! Maar waar ik me niet bewust van was, is dat het maar een klein percentage is dat dit drama moet doorstaan. Zo blijkt dat 10 tot 20% van de jongeren tussen de 12 en 25 jaar doet aan ‘sexting’. 70% van deze jongeren kijkt daar met plezier op terug.

Kanteling in de boodschap
Moet je jongeren dan verbieden hiermee door te gaan? Moeten we ze duidelijk maken dat dit echt niet door de beugel kan? Zo’n 10 jaar geleden was dit inderdaad de boodschap die men over wilde brengen. ‘Vreselijk!’ ‘Doe het niet!’ Werkte dit? Nee… Anno 2019 verandert de boodschap. Sexting is inmiddels geen vreemd fenomeen meer, maar scholieren moeten voorzichtig zijn met wat ze sturen. Een bericht kan vele vervelende consequenties hebben. Scholieren moeten zich daarvan bewust zijn.

Sexting in de praktijk
Willemijn Krebbekx gaf enkele voorbeelden uit de praktijk. Het klinkt eenvoudig: één druk op de knop en je intieme foto is naar je vriendje verstuurd. De relatie gaat uit, vriendje wordt boos en tada de hele school krijgt jouw foto te zien, en jouw leven is geruïneerd. Zo gaat het echter in de praktijk meestal niet. De situaties zijn doorgaans een stuk ingewikkelder. Een van de sextingsslachtoffers bleek na een half jaar helemaal niet meer na te denken aan die ene foto die rondging op school. Ze vond het overigens ook erger dat haar vriendinnen boos op haar reageerden i.p.v. dat die ene foto rondging (“het was toch een mooie foto?!”). Met dit meisje kwam het gelukkig vrij snel goed (ze stopte niet met sexting). Helaas is dat niet bij iedereen het geval. Wat Willemijn hier ook van leerde is dat scholen vaak nog niet weten hoe ze hiermee om moeten gaan. Moeten ze eerst de benadeelde scholier benaderen of de veroorzaker van het hele dilemma? Moeten ze eerst de ouders aanspreken? Moeten ze alle betrokkenen bij elkaar trommelen en toespreken? Moet de hele klas hierover geïnformeerd worden? Het is een gevoelig onderwerp en als je in het bijzijn van alle klasgenoten dat ene sextingslachtoffer uit de klas roept, komt de aandacht alleen maar meer op haar/hem te staan (meer druk). Maar de situatie kan niet onbesproken blijven…

Act4Respect
Het blijft een lastig onderwerp. Hoe komt het dat meisjes zwaarder gestraft worden bij ‘sextingongelukjes’ dan jongens? Hoe moeten we omgaan met het feit dat veel jongeren sexting als positief ervaren? Mensen roepen snel dat het de eigen schuld is van jongeren dat ze alles zo open delen. Anderzijds kunnen social mediaplatforms juist door die openheid een hoop bereiken. Zo vinden transgenders bijvoorbeeld gelijkgestemden die ze misschien niet in hun eigen omgeving hebben.

Om meer duidelijk te krijgen over hoe men om moet gaan met sexting onder jongeren (en andere soortgelijke fenomenen), beoordeelt de organisatie Act4Respect interventies. Hoe gaan mensen ermee om en wat werkt wel en niet? Jongeren en professionals zetten zich in voor gelijkwaardige relaties tussen jonge vrouwen en mannen. Er mag geen ruimte meer zijn voor fysiek, seksueel of cybergeweld. We raden je aan om eens op hun website rond te snuffelen. Ze hebben al veel materiaal verzameld en bekeken en interessante analyses gedaan.

Een reuze interessante avond dus! Benieuwd naar de volgende Meet Up? Houd onze nieuwsbrief, Facebookpagina en website in de gaten!

Marlijn de Jager, namens de redactie

 

Berendien, een oud-studiegenootje van mij, werd geïnterviewd in de Gelderlander. Als zij mensen vertelde drie dagen te werken, voegde ze er altijd aan toe dat zij dat al deed voor zij moeder was. Want stel je voor dat je voor de kids minder zou gaan werken… Ze sloeg voor mij de spijker op de kop. Ik betrapte mezelf erop dat ik mezelf altijd verantwoord als mensen vragen hoeveel ik werk. “Vier dagen, maare, tot voorkort 36 uur hoor en daarvoor zelfs full time” of “vier dagen, maar thuis doe ik ook nog wel het één en ander hoor.”

Bewuste keuze
Ik heb bewust de keuze gemaakt een paar uur minder te werken. Een keuze waar ik nog steeds achter sta. Die extra vrije dag was aanvankelijk bedoeld om aan m’n boek te werken. Ik maakte gretig gebruik van die schrijfuren, totdat mijn dochter Lahja mijn leven verrijkte. En nu ben ik dolgelukkig dat ik Lahja doordeweeks ook een dagje kan zien in plaats van alleen in het weekend.

Onzinnige onzekerheid
Ik heb geen spijt van die vrije dag en zou ik niet meer fulltime willen werken. Toch hoor ik mezelf continu zeggen ‘dat ik tot voor kort echt wel meer werkte dan nu’. Waar schaam ik me voor? Waarom zou ik meer waard zijn als ik fulltime werkte? Moet ik van mezelf voldoen aan de carrière-eisen van een jonge, sterke vrouw? Moet ik mijn vriend bijbenen (die overigens sinds kort ook vier dagen werkt), omdat ik anders minder waard zou zijn als minder werkende vrouw? Terwijl het moederschap, voor mezelf schrijven (en niet alleen voor werk) en buiten zijn ook belangrijk voor mij zijn…
Ik begrijp niet goed waar die onzekerheid vandaan komt. Zelfs in deze tekst heb ik de behoefte te vertellen dat ik naast mijn werk ook vrijwilligerswerk doe, boeken lees, Arabisch wil leren, mijn tuin onderhoud, lange wandelingen maak en dat ik het belangrijk vind mijn vrienden en familie regelmatig te zien en dat ik daar al nauwelijks tijd voor vrij kan maken. Hardnekkig dus… die onzinnige behoefte om mezelf te bewijzen.

Fulltimewerkende vrouwen
“Fulltime werkende vrouwen vragen hoe ik rondkom als m’n echtgenoot zou wegvallen”, vertelt Berendien in het artikel van de Gelderlander, “alsof ik het niet op orde heb en dat terwijl mijn dochter vindt dat ik met mijn driedaagse werkweek teveel werkt.” Ze zit gevangen tussen twee realiteiten. Ik vraag me dan af waar die fulltime werkende vrouwen zich eigenlijk mee bemoeien en ben tegelijkertijd kennelijk ‘bang’ voor dit soort reacties. Vrouwen die altijd werken, waarom kijk ik daar tegenop, terwijl ik geen tel zou willen ruilen.

Even relativeren
Overigens hoor ik ook geregeld het tegenovergestelde: “Kun je vier dagen werken in Den Haag wel combineren met een baby?” Dan reageer ik vrij nonchalant. Ik vind m’n werk fantastisch en m’n kind ook. Dat kun je prima combineren, als je maar op de tijd let en goeie planningen maakt met vriendlief. En ja, sommige dingen moet ik laten varen. Ik kan niet meer naar alle feestjes, lezingen en bijeenkomsten en ik kan geen thuisstudie doen op dit moment. Maar dat geeft niet, want ik heb mijn gezinnetje en leuk werk. Sterker nog, ik ervaar meer rust dan voorheen, omdat ik niet meer overenthousiast op alles ‘ja’ kan zeggen.

Samengevat
Kortom, meer zelfvertrouwen kan geen kwaad. Het is mijn leven en ik maak mijn eigen keuzes. Ik ben momenteel ook een gelukkig mens. En toch knaagt het… waar komt dat onzekere toch vandaan?!

Door Marlijn de Jager-Gerhardt

Marlijn is redacteur bij de YWCA. Marlijn deelt graag observaties rondom het ‘vrouw zijn’ en het ‘vrouwelijke’. 

..omdat geen enkele vorm van geweld tegen vrouwen en meisjes acceptabel is. 

Om maar meteen met de feiten op tafel te komen: uit een schatting van UNICEF blijkt dat 98% van de meisjes en vrouwen in Somalië is besneden. Ja, je zult het wel niet geloven, 98%… Ik kon het in ieder geval niet geloven toen ik dit voor het eerst las. Ook werd ik geraakt door de documentaire ‘La Manzana de Eva’ die ik heb bekeken. Wat een krachtige vrouwen..! Ze hebben een verschrikkelijke traumatische ervaring doorstaan en spreken nu over hun ervaring om het taboe te doorbreken met als doel om verandering ten aanzien van Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV) teweeg te brengen. Er is nog veel onbekendheid over VGV en de ernstige schadelijke gevolgen. Ik ben mij in dit onderwerp gaan verdiepen en deel graag met jullie wat ik te weten ben gekomen.

Wat is Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV)?

VGV is het geheel of gedeeltelijk verwijderen van externe vrouwelijke genitaliën of het schade brengen aan vrouwelijke geslachtsorganen voor niet-medische redenen. Het wordt vooral uitgevoerd bij meisjes onder de 15 jaar. De praktijk brengt levensbedreigende gezondheidsrisico’s met zich mee. VGV is niet alleen een heel ernstige, maar vaak ook een onherstelbare vorm van verminking, vandaar ook de veelgebruikte term VGV. Professionals in de preventie en nazorg gebruiken vaker het begrip meisjesbesnijdenis in plaats van VGV, omdat voor sommigen de term VGV te confronterend is om over te praten.

Volgens UNICEF zijn er wereldwijd ruim 200 miljoen meisjes en vrouwen besneden. De meeste van hen bevinden zich in Afrika, het Midden-Oosten en Azië. Het Europees Parlement schat dat er in Europa circa 500.000 meisjes en vrouwen besneden zijn en dat er nog eens 180.000 personen het risico lopen om besneden te worden. Door migratie is VGV een global issue geworden. Het komt dan ook steeds meer in Nederland voor. Uit een schatting van gezondheidskenniscentrum Pharos komt naar voren dat er in Nederland ruim 29.000 meisjes en vrouwen besneden zijn. Bovendien lopen ieder jaar weer 40 tot 50 meisjes het risico om besneden te worden.

Waar kom het vandaan?

VGV is een oud gebruik, waarvan de herkomst niet duidelijk is. Het is in ieder geval geen religieuze aangelegenheid. Het besnijden van meisjes wordt in de Koran en in de Bijbel niet genoemd. Veel meisjes en vrouwen hebben echter het gevoel dat ze geen keus hebben. De belangrijkste reden voor ouders om VGV te laten uitvoeren is om hun dochter huwbaar te maken. VGV is volgens hen iets wat een meisje moet ondergaan om een volwassen vrouw te worden. Het ritueel wordt door hen dan ook gezien als een vreugdevolle gebeurtenis. Een andere oorzaak voor het laten uitvoeren van VGV is de druk van de heersende sociale norm: omdat alle anderen hun dochters laten besnijden, is men gedwongen om mee te doen. Als je het niet doet, word je door de community gezien als een ‘outcast‘. Naast de twee genoemde factoren zijn er nog andere factoren die meewegen in het besluit om VGV uit te voeren. Zo zou het besnijden de maagdelijkheid van het meisje beschermen. Daarnaast is het volgens ouders een manier om hun dochters een respectabel leven te laten leiden. Bovendien worden niet-besneden meisjes beschouwd als onrein. Ook zijn er een aantal vrouwen die geloven dat zij hun man meer genot geven door een kleine opening.

Hoe wordt het uitgevoerd?

De World Health Organisation (WHO) onderscheidt 4 vormen van VGV die variëren in welke delen van de geslachtsorganen worden verminkt. Dit zijn:

  • Clitoridectomie
  • Het gedeeltelijk of geheel verwijderen van de clitoris en/of de voorhuid. Het wegsnijden van een klein gedeelte of de gehele voorhuid van de clitoris wordt ook wel Sunna genoemd.
  • Excisie
  • Het geheel of gedeeltelijk verwijderen van de clitoris en de kleine schaamlippen. Soms worden daarnaast ook de grote schaamlippen verwijderd.
  • Infibulatie
  • Het dichtnaaien van de kleine en/of de grote schaamlippen. Soms wordt ook de clitoris verwijderd. Bij deze vorm van VGV blijft er nog maar een kleine opening over om te plassen en menstrueren. De opening wordt tijdens de huwelijksnacht iets vergroot, waardoor geslachtsgemeenschap kan plaatsvinden. Tijdens de bevalling wordt de opening nog iets groter gemaakt. Na de bevalling wordt de vrouw echter weer dichtgemaakt. Dit wordt ook wel defibulatie genoemd.
  • Niet geclassificeerd
  • VGV wordt doorgaans uitgevoerd door traditionele beoefenaars die een willekeurig niet-gesteriliseerd scherp object gebruiken, zoals een mes, een scheermesje of een gebroken glas. VGV wordt bij meisjes en vrouwen van verschillende leeftijden uitgevoerd, variërend van vlak na de geboorte tot soms tijdens de eerste zwangerschap. In de meeste gevallen wordt het uitgevoerd nog voordat een meisje 15 wordt en in sommige landen wordt VGV op steeds jongere leeftijd uitgevoerd. Het type besnijdenis, de leeftijd waarop het wordt uitgevoerd en de manier waarop het wordt gedaan varieert door verschillende factoren. Dit zijn bijvoorbeeld de etnische groep waartoe het meisje behoort, het land waarin ze wonen, of ze in een stedelijk of ruraal gebied wonen en de sociaal-economische achtergrond.
  • Alle andere vormen van vrouwelijke genitale verminking zonder een medische reden. Bijvoorbeeld prikken, kerven, schrapen, piercen en wegbranden.

De gevolgen

VGV heeft ernstige gevolgen voor meisjes en vrouwen. Enerzijds zijn er de fysieke gevolgen en anderzijds zijn er de psychische gevolgen, zoals blijkt uit het onderzoek naar psychische, sociale en relationele gevolgen van VGV van Vloeberghs et al. (2010). Psychische klachten hebben te maken met gevoelens van schaamte, boosheid en uitsluiting. Bovendien blijkt zwijgen meer vertrouwd en sociaal wenselijk, terwijl praten onzekerheid en/of spanning oproept. In de relationele sfeer zijn er klachten met betrekking tot seksualiteit (pijn bij het vrijen) en in relatie met mannen. Ernstige depressieve klachten en angstige gevoelens lijken vooral voor te komen bij meisjes en vrouwen die leiden onder de combinatie van het besneden zijn en daar nog een levendige herinnering aan hebben, op oudere leeftijd gemigreerd zijn, gebrekkig de taal spreken en die gebrekkige steun van hun partner krijgen. Bovendien blijven psychische klachten niet beperkt tot de vrouwen en meisjes die besneden zijn. Ook meisjes die niet besneden zijn lijden. Zij kunnen gemeden worden en zelfs uitgesloten worden van hun community.

Fysieke klachten doen zich voor tijdens de ingreep en daarna. Bij de derde vorm van VGV (infibulatie) komen de meeste klachten voor. De directe gevolgen van de ingreep zijn mogelijk extreme pijn (wanneer de ingreep zonder verdoving plaatsvindt), klachten bij urinelozing, overmatig bloedverlies, kans op infectie en kans op overlijden van het meisje. Mogelijke gevolgen na de ingreep zijn pijnlijke geslachtsgemeenschap, verlies seksuele functie en gevoel, menstruatieklachten, moeilijk en/of pijnlijke urinelozing, infecties waardoor mogelijk onvruchtbaarheid, chronische buikpijn, moeilijk inwendig onderzoek (uitstrijkje) en fistelvorming. Bovendien kunnen er complicaties optreden wanneer de zwangere vrouw met VGV gaat bevallen.

De fysieke en psychische gevolgen staan vaak niet los van elkaar. Chronische pijnklachten en nare herinneringen kunnen elkaar wederzijds beïnvloeden en kunnen elkaar in stand houden. Er wordt in dit geval gesproken van mutual maintenance. VGV kan bovendien zorgen voor gezondheidsproblemen, waardoor meisjes en vrouwen niet naar school of werk kunnen gaan. Zo worden meisjes en vrouwen in hun dagelijkse bezigheden beperkt en dit kan leiden tot gevoelens van isolatie en psychische gevolgen.

Waarom is VGV een schadelijke praktijk?

VGV is in alle opzichten een schadelijke praktijk en schendt de rechten van meisjes en vrouwen. Het is bovendien de schending van het recht op gezondheid, het recht op welzijn en het recht op zelfbeschikking. VGV is geworteld in genderongelijkheid en pogingen om de seksualiteit van de vrouw te controleren; het mag daarom in volgende generaties niet geaccepteerd worden. Meisjes moeten empowered worden. Zij moeten zelf kunnen bepalen wat er met hun lichaam gebeurt.

Hoe kan het worden aangepakt?

Deze vraag brengt ons eigenlijk meteen bij de vraag: ‘Waar lopen vrouwen die verandering omtrent VGV in hun community willen tegenaan?’ Zij noemen veelal dat ze te maken hebben met gebrek aan informatie en de onwetendheid van hun community.

Veel vrouwen ervaren klachten ten gevolge van besnijdenis, maar wijten deze klachten niet aan de besnijdenis maar aan de ongemakken van het vrouw zijn. Dit gaat vaak samen met de onbekendheid van het menselijk lichaam. In de communities waar VGV wordt uitgevoerd, is seksualiteit een taboeonderwerp. Daarom is er binnen de community weinig kennis over anatomie, fysiologie, seksualiteit en gezondheid. Voorlichting over het menselijk lichaam en seksualiteit behoeft daarom aandacht. Pas wanneer het inzicht ontstaat dat de klachten gerelateerd zijn aan besnijdenis, is een gesprek over niet-besnijden mogelijk.

Omdat er veel wordt gesproken over sociale druk vanuit de community, is het belangrijk om binnen de gehele community gedragsverandering omtrent VGV teweeg te brengen. Een belangrijke rol is hierin weggelegd voor sleutelpersonen. Dit zijn ervaringsdeskundigen die uit de doelgroep komen en bij voorkeur opgeleid zijn om VGV bespreekbaar te maken. Zij staan dichtbij hun community en zijn bekend met de culturele gebruiken.

Een Nederlandse organisatie die sleutelpersonen werft en inzet bij de bestrijding van VGV is FSAN – Federatie Somalische Associaties Nederland. FSAN is één van de partnerorganisaties in het EU gesubsidieerde project “Let’s Change”. In het kader van dit project worden Change Agents opgeleid: zij wonen in Nederland, maar komen van origine uit landen waar VGV voorkomt. De Change Agents geven trainingen aan hun community met als doel om gedragsverandering omtrent VGV te stimuleren.

Filmtips

Wil je meer weten over VGV? Hieronder geef ik 2 filmtips.

La Manzana de Eva

Documentaire waarin internationale beleidsmakers en meisjes in Gambia en Kenia vertellen over de verschrikkingen van VGV en het groeiende gevecht ertegen.

Desert Flower

Deze film vertelt het waargebeurde verhaal van een Somalisch meisje dat op 3-jarige leeftijd besneden was en op 13-jarige leeftijd werd uitgehuwelijkt, vervolgens Amerikaans supermodel werd en later de strijd tegen VGV aanging.

Geschreven door Cynthia Plender

India is een bijzonder land voor mij. Ik heb het land van dichtbij mogen meemaken in 2015 tijdens mijn bezoek aan de YWCA India. Deze YWCA is supergroot. Ze doen werk door het hele land heen, op het platteland en in de stad. Ze werken o.a. met vrouwen met HIV/Aids, tienermoeders die geen familie meer hebben en laaggeschoolden. Dit zijn nog maar een paar voorbeelden. Ze bieden deze vrouwen hoop op een nieuw en beter leven. Ik heb veel ontzag voor het werk van de YWCA India.

Laatst nog zag ik op Facebook een artikel dat een ranking van vrouwvriendelijke landen had gemaakt. India was het minst fijne land voor vrouwen om te leven. Ze stonden helemaal onderaan. Er is nog heel veel te doen aan vrouwenrechten, maar India kent zeker ook een hele hoop bijzondere vrouwen die al aan een gelijkwaardige maatschappij meewerken. Zo heb ik bij de YWCA India in Delhi een vrouwenraad mogen meemaken die vrouwen uit de sloppenwijk helpt. Eens in de week kunnen vrouwen met elk probleem naar deze raad die bestaat uit invloedrijke vrouwen uit de sloppenwijken. De groep heet ‘the pressure group’. Door de invloed van de vrouwen wordt druk gezet op de lokale samenleving of de aangewezen dader om zijn gedrag te verbeteren en genoegdoening te bereiken. Lukt dat niet, dan nemen deze vrouwen juridische stappen. Ze worden dan geholpen door het hoogste gerechtshof in India. Een geweldig voorbeeld van vrouwen die voor elkaar opkomen!

Er zijn nog veel meer voorbeelden van vrouwen die zich inzetten voor de Indiase maatschappij en hun leiderschap tonen. Specifiek wil ik het over vrouwelijke burgemeesters in India hebben. Politieke functies zijn moeilijker te bereiken voor vrouwen. Dit laat zien dat er een gat is aan vertegenwoordiging van vrouwen in de politiek. De vrouwen die wel een politieke functie krijgen, moeten vrouwonvriendelijk gedrag en uitsluiting doorstaan. Desalniettemin, hebben de vrouwen de steden getransformeerd waar ze hun ambt hebben gedragen. In de meeste gevallen waren zij de eerste vrouwelijke burgemeester van de stad. De informatie over deze vrouwen heb ik van de website Feminism in India (FII). Hier volgen zeven voorbeelden van bijzonder leiderschap!

Tara Cherian, Madras

Tara was de eerste vrouwelijke burgemeester na de koloniale periode. Zij trok zich het lot aan van de mensen in de groeiende sloppenwijken van Madras en ze heeft in haar ambtstermijn toegang tot water, elektriciteit en het riool aangelegd. Ook zette zij zich in voor volksgezondheid, in het bijzonder voor mensen met een visuele beperking. Haar grootste prioriteit was de good governance van haar gemeente. Tijdens haar termijn heeft ze ook voor een gefinancierde lunchmaaltijd op publieke scholen gezorgd, die genuttigd werd door 25.000 scholieren.

Eunice Britto, Mangalore

Eunice begon haar carrière als docent o.a. op de school voor maatschappelijk werk. Ze is twee keer verkozen voor een ambtstermijn van vijf jaar in Mangalore. Ze heeft ervoor gezorgd dat er betere wegen werden aangelegd, dat er een gratis telefoonnummer kwam voor klachten van burgers en dat de toegang tot riolen in de stad werden verbeterd.

Aneesa Begum Mirza, Ahmedabad

Aneesa was de eerste moslimvrouw die werd verkozen als burgemeester. India heeft tegenwoordig een verplicht percentage vrouwen in politieke functies, maar zij werd verkozen ver voordat dit beleid werd ingevoerd. Haar stad, Ahmedabad, heeft veel spanningen tussen religieuze groepen. Tijdens haar termijn heeft ze geïnvesteerd in ontwikkeling van de stad en in het vredig samenleving van religieuze groepen. Daarnaast groeide Ahmedabad uit tot een megastad tijdens haar termijn.

Mercy Williams, Kochi

Mercy was een universitair docent in stadsontwikkeling en sociologie. Na haar pensioen ging ze de politiek in. Kochi had een enorm probleem met afval toen ze werd verkozen. Ze heeft veel geïnvesteerd in afvalmanagement. Het scheiden van afval werd verplicht. Daarnaast vond ze het aanleggen van goede infrastructuur belangrijk. Voordat haar termijn eindigde, werd Kochi uitgeroepen tot schoonste stad van India.

Ajitha Vijayan, Thrissur

Ajitha is de huidige burgemeester van Thrissur. Zelfs na haar verkiezing bleef ze melk bezorgen bij haar buren. Daarnaast is ze een docent en danser. Doordat ze zo verbonden is met het gewone leven in de stad heeft ze goede kennis van de dagelijkse moeilijkheden voor mensen. Ze heeft een systeem voor de watervoorziening laten aanleggen op plekken waar in de zomer droogte heerst en ze is bezig met grote infrastructuurprojecten.

Madhu Bai Kinnar, Riagarh

Madhu is de eerste transgender vrouw verkozen tot burgemeester in India. Daarnaast is ze een Dalit, de laagste kaste in India. Haar grootste belofte tijdens haar campagne was om de sanitaire voorzieningen in de stad te verbeteren. Hier is ze nu mee bezig. Er zijn stadswerkers die elke ochtend de sanitaire voorzieningen aan het maken zijn. Daarnaast wil ze de watervoorzieningen in de stad verbeteren.

Malini Gaur, Indore

Sinds dat Malini burgemeester is, is Indore van de 180ste plaats naar schoonste stad van India gestegen. De stad heeft het beste afvalverwerkingssysteem en riool. Afvalmanagement wordt volledig door de overheid gedaan. Malini’s recente plannen zijn om composthopen te maken, duurzame bussen in te stellen en het scheiden van afval verplicht te stellen. Burgers betalen hier een kleine bijdrage aan (rond de €0.60) en bedrijven betalen hier ook aan mee (rond de €1).

Geschreven door Dieke Hengelaar 

Gewichtsdiscriminatie komt nog steeds veel voor. Mensen met overgewicht vinden moeilijker een baan, worden als lui bestempeld en worden vaak als schuldig gezien aan hun eigen gewicht. Vrouwen zijn hiervan het grootste slachtoffer. Zij verdienen gemiddeld minder als ze overgewicht hebben en hebben te maken met een hardnekkiger schoonheidsideaal. In onze maatschappij wordt het als normaal gezien om negatief te denken over dikke mensen. Hiermee houden wij én een onrealistisch schoonheidsideaal in stand én dit is ook schadelijk voor ons eigen zelfbeeld. Het wordt tijd dat wij het negatieve oordeel over overgewicht actief als verkeerd gaan bestempelen.  

Een tijdje geleden heb ik de documentaire reeks Brard & Jekel: VetGelukkig?! gezien. Deze reeks is gemaakt door Patty Brard en Diederik Jekel. Zij gaan op zoek naar het antwoord op de vraag hoe het is om dik te zijn in een wereld waar dun de norm is. Ik heb een voorliefde voor programma’s met persoonlijke verhalen van mensen en in dit programma stond dit duidelijk centraal. In de verschillende afleveringen kwamen mensen met overgewicht aan het woord, wetenschappers en werden verschillende bekende en minder bekende mensen geïnterviewd. Het thema overgewicht boeit mij persoonlijk. Ondanks dat ik nooit met overgewicht heb gekampt, heb ik mij eigenlijk nooit dun genoeg gevoeld. Dit verkeerde zelfbeeld komt toch ergens vandaan, want ik heb mij eigenlijk nooit zorgen hoeven maken over mijn gewicht. Tijdens één van de afleveringen van VetGelukkig werd mij toch meer duidelijk waarom dit was. Een van de wetenschappers wees mij op het feit dat discriminatie op basis van gewicht gewoon als normaal wordt gezien in onze maatschappij. Dit idee wil ik iets verder uitdiepen.  

Ik ben me natuurlijk wel bewust van de superdunne modellen die de standaard zijn in de media en alle afslankprogramma’s en diëten die op tv worden aangeprezen. Dit heeft schadelijke invloed op hoe wij naar onszelf kijken, omdat er bijna maar één schoonheidsideaal bestaat: superdun zijn. Gelukkig winnen plussize modellen steeds meer het terrein en komt er een nieuwe standaard bij. Maar ik vond het pleidooi van de wetenschapper die ik net noemde ook een goede reden geven waarom we dik zijn niet mooi vinden. (Dit is overigens wel afhankelijk van cultuur, maar daar ga ik nu niet op in.) Eigenlijk hebben we als maatschappij alle vormen van discriminatie als fout bestempeld, zoals discriminatie op basis van leeftijd, huidskleur, gender, seksualiteit, etc. We vinden ook dat we dit in deze maatschappij niet moeten goedkeuren of moeten laten gebeuren. Wij als YWCA staan daarom bijvoorbeeld voor eerlijke rechten voor vrouwen en het tegengaan van discriminatie van vrouwen. Hoe raar is het eigenlijk dat we het afkeuren van dik-zijn en het slecht praten over dikke mensen over het algemeen eigenlijk heel normaal vinden. Het wordt niet raar gevonden om dik-zijn af te keuren.  

Ik verbaast me hoe vaak ik mensen negatief over dik-zijn hoor praten. Ook ikzelf moet een knop omzetten om hier niet negatief over te zijn. Het wordt best wel vaak vergeleken met ongezond leven, geen zelfbeheersing of lui. Opeens kan iedereen een oordeel hebben over iemand. Ik denk dat dit een radicaal andere manier van denken nodig heeft om twee redenen.  

Ten eerste denk ik dat mensen gewoon allemaal verschillende lichamen hebben. Niet die ene standaard is normaal. Nee, juist alle verschillen zijn normaal. Je kan nog zo gezond leven en toch een bovengemiddeld gewicht hebben. Je kan je helemaal volproppen met ongezonde dingen en toch dun zijn. Mensen zijn nou eenmaal verschillend. Dik-zijn en dun-zijn betekent dus niet dat je jouw leven beter of slechter invult. Jij bent gewoon wie je bent! Dit betekent natuurlijk niet dat mensen niet meer hoeven te sporten of gezond hoeven te eten. Het betekent wel dat we moeten leren om elkaar te accepteren hoe we zijn en niet te beoordelen op gewicht. Dus hoor je iemand slecht praten over dik-zijn: Wijs hem of haar erop dat dit juist het denken stimuleert in dit ene schoonheidsideaal. 

Ten tweede denk ik dat een radicaal andere manier van denken nodig is, omdat we discrimineren op basis van gewicht nog gewoon normaal vinden. Dit noemen we ook wel body shaming. Door dit fenomeen hebben mensen met overgewicht bijvoorbeeld minder kans op een baan, worden vaker uitgescholden op straat of online, en worden ze dommer gevonden. Het is wetenschappelijk onderzocht dat vrouwen ook nog eens slachtoffer zijn van een dwingender schoonheidsideaal. Jaap Seidell, hoogleraar aan de Vrije Universiteit, zei hierover in de Volkskracht: ‘Gewichtsdiscriminatie is een van de weinige vormen van discriminatie die volkomen is geaccepteerd in onze samenleving.’ Wij vinden het dan ook normaal om te oordelen over iemands gewicht, terwijl dit én niet oké is tegenover de ander én ook schadelijk is voor ons eigen zelfbeeld.  

Een nieuw jaar is aangebroken en het wordt tijd voor goede voornemens. Mijn voornemen is om mensen niet te beoordelen op basis van gewicht. Ik stel aan iedereen voor om hetzelfde te doen. En wil je gezonder leven? Laat dit je goede voornemen zijn en niet om af te vallen, want je bent goed zoals je bent! Het rest mij alleen nog om iedereen een gelukkig nieuwjaar te wensen.  

Wil je meer weten over dit onderwerp? Je kunt de documentaire reeks Brard & Jekel: VetGelukkig?! online kijken via NPO Start. In dit column werd verwezen naar dit artikel te lezen via de website van de Volkskrant.   

 

 

Sinds begin dit jaar werk ik voor de gemeente als beleidsadviseur in welzijn (Sociaal Domein). In principe werk ik op vaste thema’s waar vrouwelijk leiderschap niet bij hoort. Door met meerdere collega’s in gesprek te gaan, heb ik uiteindelijk een leuk gezamenlijk project opgezet samen met onze beleidsadviseur diversiteit. Zij was geïnspireerd door de verhalen over de YWCA-cursus vrouwelijk leiderschap. Mooi om te zien dat de YWCA een voorbeeld is voor anderen.

In een van de wijken van onze stad vindt veel criminaliteit onder jongeren plaats. Een sleutelfiguur uit de wijk organiseert al een aantal jaar in opdracht van de gemeente dialogen met buurtbewoners over het tegengaan van radicalisering. Uit de dialogen bleek dat er vooral behoefte is aan dialogen over opvoeding (de verschillende boodschappen die thuis en op school worden meegegeven) en de rol van moeder en vader als belangrijk voorbeeld voor hun kinderen.

Omdat ik binnen mijn studie gespecialiseerd ben in vrouwenrechten en al heel wat jaren bij de YWCA ervaring heb opgedaan binnen vrouwelijk leiderschap ben ik gevraagd om een onderdeel over vrouwelijk leiderschap te ontwikkelen. Het achterliggende idee is dat de moeders van de overwegend Marokkaanse gemeenschap uit de wijk met elkaar in dialoog gaan over vrouwelijk leiderschap en opvoeding.

Ik vond dit nogal een opgave om iets over te ontwikkelen, vooral omdat ik niet van de gemeenschap zelf ben en ik vind dat de mening van deze vrouwen leidend moet zijn in het aanbod van de dialogen. Gelukkig werd ik geholpen door een ervaren Iraanse vrouw die de dialogen al jaren organiseert en een groep Marokkaanse moeders die zeggen behoefte hieraan te hebben. Prachtig om dit samen met hen te doen!

Het heeft geholpen dat ik in een vroeg stadium betrokken ben geweest bij de YWCA-cursus vrouwelijk leiderschap. Ook heb ik om extra aanvulling van onze betrokken leden gevraagd. Ik ben met deze kennis nog verder de wetenschap ingedoken om daarvan te leren en heb landelijke voorbeelden verzameld van andere cursussen. Het blijkt dat er elders in het land meerdere cursussen worden aangeboden, soms ook ondersteund door de lokale overheid of welzijnsorganisaties. Voorbeelden zijn Themis in Leiden en het Multiculturele Vrouwenhuis in Rotterdam. Bij alle trainingen komt naar voren dat het erg belangrijk is om je doelgroep goed in kaart te brengen. Dit kan verschil geven in de behoeften en de aansluiting bij de vrouwen. Het kan dan ook verschillen of je je richt op professioneel leiderschap en/of leiderschap in je persoonlijke leven. Ook aspecten als taal spelen een rol. Bij voorkeur wordt er altijd gewerkt met iemand uit de doelgroep zelf en als het mogelijk is een ‘rolmodel’ (iemand uit de gemeenschap die de stap naar meer ‘vrouwelijk leiderschap’ (een baan, een studie, verantwoordelijkheid gepakt etc.) al heeft gemaakt).

Op basis van lessen uit praktijkvoorbeelden en de wetenschap heb ik opties geformuleerd voor de gemeenschap om samen met elkaar in dialoog te gaan. De werkvormen hierbij worden nog uitgewerkt, maar inmiddels heeft een groep vrouwen gekozen om bezig te gaan met de opties: rollen van de vrouw en de man, moederschap is leiderschap en zelfvertrouwen. We zijn nog bezig met de uitwerking, maar we hopen in 2019 de eerste pilot te beginnen.

De YWCA kent vele leden met veel ervaring over vrouwelijk leiderschap. Graag zou ik jullie willen vragen om met mij mee te denken. Hieronder vind je mijn uitwerkingen van de opties voor dialogen over opvoeding en vrouwelijk leiderschap. Ik ben benieuwd wat je hiervan vindt en of je nog dingen mist. Je kan eventuele reacties of vragen mailen naar dieke_hengelaar@hotmail.com. Ook kritische meningen zijn meer dan welkom.

Ik hoop jullie binnenkort weer een update te geven van het project!

Dit zijn de uitgewerkte opties. Elke optie heeft een korte beschrijving om een dialoog mee te starten. De onderwerpen kunnen altijd aangescherpt en uitgebreid worden door de deelnemers van de dialoog.

Optie: Rollen van de vrouw en de man (genderrollen)

We gaan het gesprek aan over hoe de rollen binnen het gezin zijn verdeeld. Elk gezin heeft een rolverdeling. Een genderrol betekent dat er bepaalde eigenschappen, taken en waarden worden toegeschreven aan de hand van of je man of vrouw bent. Vaak worden rollen specifiek als mannelijk of vrouwelijk ervaren. Dit werkt vaak als een ‘selffulfilling prophecy’: wat je wordt geleerd dat je genderrol is, daar gedraag je je vaak naar. Voorbeelden zijn dat het werk van mannen belangrijker is en dat vrouwen hun verantwoordelijkheid thuis ligt (huishouden en opvoeding).  Hoe hier thuis over gedacht wordt, heeft invloed op de opvoeding van onze dochters en zonen.

Er is dus een verwachting dat vrouwen hun verantwoordelijkheid thuis nemen en dit wordt ook zo op dochters overgebracht. Daarnaast nemen vrouwen minder leiderschapsrollen in het publieke leven in. Het gevolg is dat de samenleving wordt geleid vanuit een mannen-perspectief. Wat vinden wij hiervan? Wat is de invloed van de opvoeding hierop?

Optie: Conflicten en huiselijk geweld

We doorbreken het taboe. Huiselijk geweld heeft veel invloed op een gezin. Wetenschappelijk is bewezen dat het merendeel van plegers van fysiek geweld mannen zijn. Geweld wordt gebruikt om de vrouw te corrigeren. Echter het merendeel van de vrouwen vindt dat de vrouw geen geweld mag gebruiken. Vrouwen blijken het gewelddadig gedrag toch vaak te accepteren. In zulke situaties is de vrouw vaak economisch en emotioneel afhankelijk van de man. Om dit te veranderen heeft de jongere generatie al oplossingen gevonden, bijvoorbeeld door inzet van sociaal netwerk en toegang claimen tot financiële middelen voor onafhankelijkheid. Overigens komt geweld tegen mannen binnen het huwelijk ook voor als mannen in een geïsoleerde positie begeven en onderhevig zijn aan psychisch geweld. Een gelijkwaardige positie van man en vrouw is daarom van belang.

Geweld in het gezin wordt ook gebruikt in de opvoeding. Hierin is er een gelijke afhankelijkheidspositie waar ouders een autoritaire houding kunnen aannemen. Dit gebeurt vooral tegen jonge kinderen. Geweld brengt vaak ook een gewelddadige houding in de maatschappij met zich mee.

Optie: Moederschap is leiderschap

Zijn moederschap en leiderschap aan elkaar verbonden? Wellicht zou je beide onderwerpen niet meteen aan elkaar linken. Toch zijn er veel paralellen te vinden. Je draagt verantwoordelijkheid, jouw visie heeft invloed op mensen en je hebt een voorbeeldfunctie. Je wilt als moeder dat je kinderen hun volle potentieel leren benutten. Het is daarom goed om in dialoog te gaan over welke boodschap je je kinderen wil meegeven. Hoe leven zij een goed leven? Hetzelfde geldt overigens voor vaderschap.

Daarnaast kan het als een bedreiging worden ervaren dat vrouwen een leiderschapsrol innemen, omdat zij de plekken van traditionele leiders daarmee overnemen. Dit kan ook spelen in het gezin, bijvoorbeeld de financiële onafhankelijkheid van de vrouw. Hoe zetten we juist de vrouwelijke onafhankelijkheid en leiderschap in een positief daglicht?

Optie: Maatschappelijk succes

Hoe kunnen vrouwen elkaar steunen om maatschappelijk succesvol te zijn bij een nog steeds aantoonbare maatschappelijke achterstand? De kranten liegen er niet om, het ontbreekt nog altijd aan vrouwen aan de top. Maar ook op andere maatschappelijke vlakken is het aantal vrouwen schaars. In deze dialoog nodigen we een ‘rolmodel’ uit de gemeenschap. Zij heeft een persoonlijke stap gemaakt in haar leiderschap. We gaan aan de hand van vragen met haar in gesprek:

  • Wat kreeg je van huis uit mee als vrouw?
  • Heb je als vrouw belemmeringen ervaren in je carrière of was je vrouw zijn een pluspunt?
  • Wat voor lessen heeft ze geleerd en waarmee kan ze andere vrouwen inspireren?

Optie: Zelfvertrouwen

Vrouwen kunnen onzekerheid hebben over zichzelf. We gaan aan de hand van levensverhalen met elkaar in gesprek. Dit heet story telling. Elke vrouw schrijft haar verhaal op en kan dit delen. Daarbij kijken we met de deelnemers naar beperkende overtuigingen die ze met zichzelf meedragen. We kijken naar hoe we ons positief kunnen ontwikkelen en welke gewoontes kunnen helpen om meer zelfvertrouwen te genereren.

We stimuleren een bewustwordingsproces en discussiëren over de eigen rol in het gezin en de samenleving. Een belangrijk middel hierbij is het groepsproces: vrouwen kunnen ‘onderling’ veilig over drempels heenstappen en van elkaars ervaringen leren. Het is goed mogelijk dat er meerdere sessies nodig zijn om vertrouwen op te bouwen en goed over dit onderwerp te praten.

Optie: Wie heeft de schuld?

Een moeder is geruststellend, haar blik is almachtig enzovoort. En zo krijgt de moeder die van haar voetstuk valt, zoals bij mishandeling, weldra de schuld. In wetenschappelijke studie naar betekenisgeving door vrouwen en mannen van geweld in hun kindertijd bleken de geïnterviewden veel vaker boos te zijn over het (vroegere) gedrag van hun moeders dan van de vaders. Door de moeders hadden ze zich verlaten en ‘onbeschermd’ gevoeld; opmerkelijk genoeg brachten ze over hun vaders dergelijke verwijten niet naar voren, terwijl hij meestal de agressor was en ze soms al lang geleden alle contact met hem hadden verbroken. Er wordt dus met twee maten gemeten: Wat zou een moeder moeten doen en wat zou een vader moeten doen? Dit brengt een onevenredige belasting.